Marcel Beukeboom is sinds november 2016 Klimaatgezant voor het Koninkrijk der Nederlanden. Als boegbeeld van het Nederlandse klimaatbeleid vertegenwoordigt hij het Koninkrijk bij internationale klimaatbijeenkomsten en is hij nauw betrokken bij de uitvoering van het dit beleid. Tijdens Impact Event Duurzaam Zeist zal Marcel spreken over duurzaamheid en lokale initiatieven. Wij stelden hem alvast vijf belangrijke vragen over dit onderwerp!
1. Hoe is het volgens jou in Nederland gesteld met het bewustzijn rondom klimaatverandering en duurzaamheid?
Het bewustzijn van Nederlanders op deze thema’s is volgens mij prima. Ik maak dat op uit de goed geïnformeerde antwoorden van scholieren op vragen over klimaat en milieu. Maar ik zie het ook aan hoe we onszelf georganiseerd hebben. Wanneer je zoals ik nogal eens in het buitenland bent dan realiseer je je hoe schoon en groen ons land is, zelfs met onze hoge bevolkingsdichtheid. In onze media is toenemende aandacht voor vraagstukken m.b.t. klimaatverandering, in Nederland, maar ook in de rest van de wereld. En er is een toename van duurzame producten in onze winkels. Los van mijn eigen waarneming stelt ook het Sociaal Cultureel Planbureau in zijn Burgerperspectieven dat aandacht voor duurzaamheid, milieu en klimaat toeneemt en dat meer mensen het belangrijk vinden dat hier wat aan wordt gedaan. Er is echter nog wel een belangrijk verschil met het vertalen van dat bewustzijn in actie. Veel mensen vinden het nog wel moeilijk hun eigen keuzes en gedrag aan te passen om zo hun eigen impact op milieu en klimaat te verkleinen.
2. Hoe kunnen projecten en initiatieven op lokaal niveau het verschil maken?
Ten onrechte is de laatste tijd het beeld ontstaan dat duurzaamheid synoniem is aan duur. Of dat de zogenaamde klimaatpolitie onze luxe komt afpakken. Veel lokale initiatieven laten zien dat er ook vele, vaak verrassend leuke voordelen aan duurzaam gedrag zitten. Een lokale energie coöperatie die onafhankelijkheid brengt van de grote energiereus en bovendien nog geld oplevert ook. De buurttuin die gezonde groente voortbrengt en tevens gemeenschapszin. De elektrische deelauto die voordeliger en schoner is en je op een geheel andere manier over vervoer laat nadenken. Er zijn eindeloos veel voorbeelden. Ze hebben allemaal gemeen dat ze gedreven worden door mensen die gewoon dóen.
3. Waar valt volgens jou nog winst te behalen op het gebied van duurzaamheid?
Ons consumentisme. Onze hele samenleving is nog steeds grotendeels lineair ingericht. We kopen iets, gebruiken het (vaak maar een keer) en gooien het dan weg. Bovendien kopen we het liefst goedkope spullen van ver weg. Postorderbedrijven kunnen de vraag nauwelijks aan, de verpakkingsindustrie viert hoogtij en onze huizen puilen uit. Kritiek op ‘de industrie’ is kritiek op onszelf. Wij houden met elkaar deze machine draaiende, ook al overschrijdt deze consequent de ecologische grenzen. Wanneer we een beweging kunnen inzetten naar matiging, van bezit naar gebruik, en naar circulariteit zou dat vele voordelen hebben.
4. Een klimaatneutrale samenleving, is het echt mogelijk?
Natuurlijk is dat mogelijk. Wanneer we nu, met de nu beschikbare kennis en techniek, een samenleving vanaf nul zouden mogen ontwerpen, dan zou hij er klimaatneutraal uitzien. Wanneer je mensen dat beeld zou schetsen, met al zijn voordelen, dan zou iedereen er voor tekenen. Het grote probleem is de weg er naartoe, de transitie. We moeten afscheid nemen van gewoontes en nieuwe gebruiken aanleren. Het gaat dus over mensen. Van alle levende wezens zijn wij de enige soort die bewust kan kiezen voor verandering. We hebben het dus zelf in de hand.
5. Welke wijze woorden zou je onze lezers mee willen geven?
Jouw inzet doet er toe! Elk bouwwerk begint bij een eerste steen. En leidt door het goede voorbeeld te geven, niet door te preken. Dat laatste werkt bij de meeste mensen averechts.
Marcel Beukeboom zal tijdens Impact Event Duurzaam Zeist zijn visie op duurzaamheid delen, samen met andere interessante sprekers. Ben jij erbij? Klik hier om tickets te kopen!